ترتیلهای کلاسیک مورد پسند عامه مردم است
صالح اطهریفرد، داور و قاری بینالمللی قرآن کریم در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، در خصوص ویژگیهای تلاوت ترتیل، بیان کرد: رقابت در زمینه تلاوت ترتیل از ابتدای رقابت در حوزه تلاوت تحقیق وجود نداشته است و تلاوت تحقیق سابقه قدیمیتری نسبت به ترتیل دارد که همین امر موجب شده است به این نوع تلاوت آنگونه که باید توجه نشود.
اصالت در تلاوت ترتیل است
وی با بیان اینکه مسابقات ترتیلخوانی از مسابقات قرائت تحقیق، نوپاتر است، عنوان کرد: در مسابقات قرآن، شرکتکنندگان رشته تحقیق بسیار بیشتر از رشته تلاوت ترتیل هستند و متسابقان رشته ترتیل عمدتا نگاه تخصصی نسبت به این رشته ندارند، ولی در بسیاری از کشورها به خصوص در کشورهای عربی مانند کویت، مصر و … اصالت را در تلاوت ترتیل میدانند و به طور کلی در زمینه تلاوت تحقیق فعالیت نمیکنند.
تریبونی برای تلاوت ترتیل در ایران وجود ندارد
اطهریفرد علت عقبماندگی در زمینه تلاوت ترتیل را نبود تریبونی در کشور دانست و عنوان کرد: در مصر قاریان راتب در هر سه نوبت نماز، تلاوت ترتیل را به صورت زنده اجرا میکنند و برای اینکه تلاوت خوبی از خود ارائه دهند، حقوق دریافت میکنند که این موضوع به منظور پیشرفت در زمینه تلاوت ترتیل باید در ایران هم فرهنگسازی شود.
این مدرس قرآن کریم با بیان اینکه مسابقات به تنهایی فرصت کافی برای حضور همه علاقهمندان در زمینه تلاوت ترتیل نیست، ابراز کرد: در سطح کشور و در مسابقات بین المللی امکانات نسبی وجود دارد و به طور کلی ما باید فضاهایی را برای ارائه تلاوتهای خود غیر از مسابقات ایجاد کنیم و قاریان باید در مساجد تلاوت داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه در سالهای اخیر مرتلان خوبی به جمع قاریان سرشناس کشور پیوستهاند، عنوان کرد: متسابقانی که در رشتههای قرائت تحقیق و ترتیل رتبه کسب میکنند، باید تلاوتشان ضبط و در مجامع مختلف از این تلاوتها استفاده شود اما متأسفانه این مسئله نیز مورد غفلت قرار گرفته است.
تلاوت ترتیل؛ متناسب برای القای معانی
این قاری بینالمللی قرآن با بیان اینکه تلاوت ترتیل برای القای معانی استفاده میشود، اظهار کرد: تلاوت تحقیق، نیازمند استعدادهای ویژه صوتی در صدا، هوش موسیقایی و … است و شاید هیچگاه نشود با تلاوت تحقیق، تلاوت ترتیل را آموخت اما تلاوت ترتیل در عین زیبایی تا حدودی دست یافتنی و برای مردم جامعه نیز مورد پسند است.
اطهریفرد با اشاره به اینکه در تلاوت ترتیل، ویژگیهای لحنی و موسیقایی کمتر است و به همین منظور القای معنی و دکلمه کردن معنا بسیار دستیافتنیتر است، افزود: قاری که تحقیق میخواند در لحن مقامی خود، گاهی اوقات مهارتهای خاصی به کار میبرد که موجب میشود از تلاوت معنامحور دور شود ولی در تلاوت ترتیل به واسطه اینکه دکلمه آیات واضحتر و ویژگیهای لحن مقامی در این نوع تلاوت کمتر است برای القای معانی نیز متناسبتر خواهد بود.
این داور لحن در خصوص طرح «تلاوت نور» بیان کرد: در چند سال گذشته تلاوتهایی تحت عنوان «نور» در مساجد مختلف کشور برگزار شد که در این طرح مشاهده شد که تلاوت ترتیل فرصت کمتری از افراد میگیرد و متقابلا استقبال مردم نسبت به آن نیز بیشتر است از همین رو به نظر میرسد این تلاوت جایگاه خود را در مساجد پیدا کرده است.
وی ادامه داد: بعضی از افراد خصوصا افراد مسن، دید تخصصی نسبت به تلاوت تحقیق ندارند و گاهی اوقات از شنیدن صداها در فرکانس بالا در تلاوت تحقیق آزرده میشوند، این حالت در ترتیل بسیار لطیفتر است و عموم مردم بهتر میتوانند این فرکانسها را بپذیرند، افرادی که می خواهند به صورت تخصصی ترتیل را دنبال کنند باید ترتیلهای اساتید مصری را در نظر داشته باشند.
استقبال از ترتیلهای خلیجی
این مدرس قرآن کریم با بیان اینکه در چند سال اخیر، غیر از ترتیلهای کلاسیک که جنبه تخصصی دارد ترتیلهای عامه پسند در دنیای تلاوت پدید آمده است، تأکید کرد: به عنوان مثال ترتیلهای خلیجی از لحاظ وقف، ابتدا و صوت ضعیفتر از ترتیلهایی است که در تلاوتهای استاد منشادی و اساتید مصری دیده میشود اما استقبال مردم متناسب با آهنگین بودن این صدا و لطیفتر بودنش بیشتر است.