پایگاه قرآنی رسالت

آموزشی - قرآنی- مذهبی
پایگاه قرآنی رسالت

پایگاه قرآنی رسالت
(ما سعی و وظیفه داریم تامطالب مربوط به: قرائت،روخوانی،روانخوانی،تجوید
وحفظ قرآن کریم و موارد دیگری را جهت استفاده علاقه مندان جمع آوری نموده و در دسترس عموم قرار دهیم)



دراين سایت
در كل اينترنت
آموزش ها

زنده باد ایران

قرآن آنلاین

مجموعه کامل ترتیل

گنجینه قرائت

تلگرام ما

آخرین نظرات شما
  • ۱۷ تیر ۰۱، ۱۶:۲۱ - مریم**
    عالی

تذکراتی چند برای معلمین

سه شنبه, ۳ اسفند ۱۳۹۵، ۱۰:۳۲ ق.ظ
تذکراتی چند برای معلمین
 
 
در تهیّه پرسش لازم است به نکات زیر توجه شود:
الف ـ پرسش در ارتباط با متن درس باشد.
ب ـ در حد فهم و درک دانش‌آموزان باشد.
ج ـ جواب آن یک کلمة «بلی» یا «خیر»
د ـ دانش آموزان را به فکر و کنجکاوی وا دارد.
هـ ـ معلّم، خود جواب آن را بداند.
و ـ مکمّل پرسش کتاب باشد.
ز ـ وسیلة کمک به دانش‌آموز و تشویق آن‌ها به فهم مواد درسی باشد.
5ـ تمرین و تکلیف:
مؤثّرترین راه یادگیری برای دانش‌آموزان بعد از تدریس، همانا تکرار و تمرین می‌باشد. معلّم به وسیلة تمرین در کلاس و تعیین تکلیف، دانش‌آموزان را در راه تلاش و کوشش مثبت و مثمر برای یادگیری سوق می‌دهد.
تکرار و تمرین در کلاس برای فهمیدن و یادگیری و در منزل برای تثبیت و دوام می‌باشد.
تمرینی که در کلاس برای فهمیدن انجام می‌گیرد از ساده شروع و به مشکل ختم می‌شود و اضافه بر آن نباید دارای مطالب تدریس نشده و یا مبهم باشد و تمرینی که به عنوان تکلیف تعیین می‌شود باید با توجّه به نکات ذیل باشد:
الف ـ هدف از تکلیف باید برای معلّم روشن باشد.
ب ـ تکلیف وسیله‌ای باشد برای تمرین، تکرار، تثبیت و دوام آن چه را که یاد گرفته‌اند، نه جبران نقایص کار معلّم و یادگیری آن چه که به آن‌ها آموخته نشده است.
ج ـ حدود انجام تکلیف باید از طرف معلّم روشن شود و دانش‌آموزان تکلیف را به درستی بفهمند.
د ـ دانش‌آموزان را باید به ارزش و فایدة تکلیف و تأثیری که در پیشرفت یادگیری آن‌ها دارد آگاه کرد، تا از این راه نسبت به انجام تکلیف علاقه‌مند شوند و در انجام آن احساس خستگی نکنند.
هـ ـ در تعیین تکلیف باید به اختلاف‌های فردی دانش‌آموزان توجّه شود و مقدار تکلیف نباید باعث خستگی و کسالت آن‌ها شود.
و ـ تکلیف‌های کتبی دانش‌آموزان باید از طرف معلّم مورد بررسی قرار گیرد و غلط‌ها و اشکال‌های آن‌ها را گوشزد نماید.
زـ تکلیف باید به گونه‌ای باشد تا دانش‌آموزان را به تفکر و بررسی وا دارد.
ح ـ نوح وظایف و تکالیفی که برای دانش‌آموزان تعیین می‌شود، باید با امکانات زندگی آن‌ها متناسب باشد. مسلّماً برای دانش‌آموزانی که ناگزیرند پس از پایان درس، در امر تهیّه معاش و فعّالیّت‌های خانوادة خود مشارکت داشته باشند تکلیف‌های درسی زیادی نباید داد، معلّم باید وقت بیشتری را در کلاس، صرف تمرین و تکرار مطالب کند.
امّا تمرین و تکلیف ساده خوانی قرآن: برای تسلّط بر ساده خوانی قرآن، تنها آشنایی با علامت‌ها و قاعده‌های مربوط به آن کافی نیست، زیرا آشنایی با آن‌ها مقدّمه‌ای است برای تلفّظ صحیح کلمات و آیاتی که آن علامت‌ها و قاعده‌ها در آن به کار رفته است؛ از این رو بعد از آشنایی با آن‌ها باید با انتخاب کلمات و آیاتی که علامت یا قاعدة تدریس شده در آن به کار رفته، در کلاس تمرین و تکرار کرد تا تسلّط کامل بر خواندن آن‌ها پیدا کنند و با انجام تکلیف شب برای همیشه در ذهن آن‌ها تثبیت و با دوام شود.
در ساده خوانی قرآن با سه نوع تمرین سر و کار داریم:
الف ـ تمرین در کلاس بعد از معرّفی علامت یا قاعده برای تفهیم و یادگیری آن.
ب ـ تمرین در منزل برای تثبیت و دوام آن در ذهن.
ج ـ تمرین قبل از شروع درس جدید برای ارزش‌یابی از میزان یادگیری و تسلّط دانش‌آموزان با علامت یا قاعدة تدریس شده.
بی‌شک نحوة تمرین در مراحل فوق با یکدیگر تفاوت دارند و لازم است نحوة تمرین در هر یک از آن مراحل مورد بررسی قرار گیرد.
تمرین در کلاس: با توجه به مشترکات فراوان قواعد املاء و انشای فارسی با عربی، بیشتر علامت‌ها و قاعده‌های ساده‌خوانی قرآن با علامت‌ها و قاعده‌های زبان فارسی یکسان و یا نزدیک به هم می‌باشند، از این رو ما می‌توانیم بعد از معرفی هر یک از آن‌ها، نظیر یا مشابه فارسی آن را یادآوری کرده و اگر تفاوت مختصری در شکل یا صدای آن‌ها وجود دارد تذکّر دهیم و سپس آن‌ها را روی کلمات قرآنی تمرین و تکرار کنیم تا کاملاً با آن آشنا شوند.
تمرین‌های اوّلیّه باید روی حروف و سپس از کلمات دو بخشی شروع و به ترتیب کلمات سه بخشی، چهار بخشی و ... ادامه یابد. و در صورت امکان، آیاتی که آن علامت یا قاعده در آن به کار رفته انتخاب و روی آن‌ها تمرین شود تا دانش‌آموزان باورشان بیاید که یادگیری قرآن خیلی ساده و آسان است.
لازم به یادآوری است که در انتخاب این آیات باید دقّت فراوان شود تا دارای علامت یا قاعده تدریس نشده نباشد و این کار از درس سکون به بعد راحتی امکان‌پذیر است.
انتخاب کلمات برای تمرین باید با خود معلّم باشد تا دانش‌آموزان با دقّت علامت‌ها و قاعده‌های به کار رفته را تشخیص دهند، کلمات را ابتدا به صورت تفکیک و سپس ترکیب آن‌ها را در مقابلشان می‌نویسیم تا در تشخیص علامت‌ها و قاعده‌های جدید با مشکلی مواجه نشوند و پس از آشنایی کامل، دیگر به صورت تفکیک نوشتن لازم نیست.
تمرین در منزل: هدف از این تمرین تثبیت و دوام آن چیزهایی است که در کلاس آموخته‌اند. برای این مقصود از روش‌های مختلفی می‌توان استفاده کرد، برای نمونه:
الف ـ برای خردسالان با نوشتن کلماتی به صورت تفکیک، می‌خواهیم تا آن‌ها را با هم ترکیب کنند و بر عکس آن، با نوشتن کلماتی به صورت ترکیب می‌خواهیم آن‌ها را به صورت بخش بخش تفکیک کرده و علامت‌ها و قاعده‌های مربوطه را با رنگ قرمز مشخّص کنند؛ برای بزرگسالان از آن‌ها می‌خواهیم تا از قرآن کلماتی را انتخاب کنند که دارای علامت یا قاعدة تدریس شده باشد و از نوشتن کلماتی که دارای علامت یا قاعدة تدریس نشده است خودداری کنند.
ب ـ از دانش‌آموزان می‌خواهیم تا یک صفحه از قرآن را انتخاب کنند و تنها حروفی را بخوانند که با علامت آن آشنا شده‌اند، مثلا بعد از تدریس حرکات « ـَـِـُ »، آیات 2 و 3 سوره بقره را این گونه می‌خوانند.
لـِ ـ کَ ـ کـِ ـ بـُ ـ رَ ـ بَ ـ ـهِ ـ هـ ُ ـ لـِ ـ مُـ
نَ ـ نَ ـ یُـ ـ مِـ ـ نَ ـ بـِ ـ غَـ ـ بِ ـ وَ ـ یُـ
نَ ـ ةَ ـ وَ ـ مِـ ـ رَ ـ زَ ـ هُـ ـ یُـ ـ فِـ ـ نَ
و بعد از تدریس حروف مدّی « ـ ا، ـ ی، ـُـ و» این گونه می‌خوانند:
ذ ـ لِـ ـ کَ ـ کِـ ـ تا ـ بُ ـ لا ـ رَ ـ بَ ـ فیـ
ـهِ ـ هُـ ـ لِـ مُـ ـ قیـ ـ نَ ـ ذیـ ـ نَ ـ یُـ ـ مِـ ـ نُو ـ نَ
بِـ ـ غَـ ـ بِ ـ وَ ـ یُـ ـ قیـ ـ مُوـ نَ ـ لـ ـ ةَ ـ وَ ـ ...
تمرین قبل از شروع درس جدید: هدف از این تمرین آگاهی یافتن از میران پیشرفت دانش‌آموزان و کمک به آن‌ها برای تقویت و تکمیل آموخته‌های جدید می‌باشد، در این مرحله دانش‌آموزان باید بتوانند کلیّة کلمات و آیاتی را که دارای علامت‌ها و قاعده‌های تدریس شده می‌باشند به طور صحیح بخوانند، از این رو دیگر روی کلمات ساده و به صورت تفکیک تمرین نمی‌کنیم بلکه با انتخاب کلمات مشکل و یا آیاتی که دارای آن نکاتند از تک تک افراد می‌خواهیم تا آن‌ها را بخوانند و پس از آن که مطمئن شدیم همة دانش‌آموزان درس را یاد گرفته‌اند، درس بعدی را شروع می‌کنیم.
6ـ ایجاد رقابت بین دانش‌آموزان
بهترین راه برای جلب توجّه دانش‌آموزان، ایجاد رقابت بین آن‌ها می‌باشد، و لیکن وظیفه معلّم است که از حسّ رقابت فقط به منظور به کار انداختن نیروها و استعدادهای باطنی ایشان استفاده نماید و بداند که در این امر باید کمال احتیاط و مراقبت را به کار بندد تا در تشویق یا تنبیه دانش‌آموزان زیاده‌روی نشود و هیچ یک از ایشان نسبت به دیگری حسود و بدخواه نگردد و آن‌ها که عقب‌مانده و بی‌استعدادترند احساس سرخوردگی و محرومیّت نکنند. این نکته را نیز باید به خاطر داشت که اگر دانش‌آموزی در مقابل کار خوب چنان که باید مورد تمجید و تشویق قرار نگرفت، آنقدرها عیب ندارد که دانش‌آموز مقصّری پیش از آن چه باید، مورد مؤاخذه و تنبیه واقع شود.
7ـ تنبیه دانش‌آموزان
تنبیه در تربیت کودک و جوان اثر خاصّی دارد و انواع مختلف آن در هر عهد و زمان میان اقوام و ملل روی زمین مرسوم و متداول بوده است. ساده‌ترین نوع تنبیه آن است که دانش‌آموز را در مقابل خطا و قصوری که نموده مسؤول دانند و عیب کار او را به وی تذکّر دهند، این رفتار عموماً برای جلوگیری از کارهای زشت و تشویق به اعمال پسندیده، وسیلة بسیار خوبی است. دیگر از تنبیه‌های مفید آن است که دانش‌آموز را وادار کنند کاری را که بد انجام داده از نو انجام دهد و این بار اشتباه و عیب خود را جبران نماید و البته در چنین مواردی مربّی با چند تشویق و راهنمایی و همکاری به کودک کمک رساند.
معلّم نباید با ضربات دست و چوب، دانش‌آموزان را به علّت یاد نگرفتن درس‌ها تنبیه نماید، چون فراگیری درس‌ها کاری دشوار است و ترس از مجازات معلّم بر دشواری و کراهت آن می‌افزاید؛ ترس ممکن است دانش‌آموز را مانند ماشینی به کار وا درد ولی سبب علاقة وی به تحصیل نمی‌تواند باشد. ترس، جنبش و فعّالیّت فکر را فلج می‌سازد.
8ـ ارزش‌یابی معلّم از روش تدریس خود
ارزشیابی منظّم و مستمرّ معلّم از عملکرد خود، به او این امکان را می‌دهد تا به تدریج نارسایی‌های خود را اصلاح کند و در جهت ارتقای سطح دانش و مهارت خود گام بردارد.
برای این کار لازم است فهرست رفتارهایی را که در تدریس خوب باید به کار بسته شود، تهیّه نمود و سپس با تهیّة وسیله‌ای برای مشاهده و اندازه‌گیری، رفتارهای مطرح شده را مورد ارزشیابی قرار دهد.

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی